Page 11 - เอกสาร/สื่อเผยแพร่และขับเคลื่อนพัฒนาจากรายงานการศึกษาวิจัยในประเด็น “ธุรกิจกับสิทธิมนุษยชน”

๙

¢ŒÍàʹÍá¹Ð¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃÊÔ·¸ÔÁ¹Øɪ¹áË‹§ªÒµÔ ·Õè ò/òõöñ
ŧÇѹ·Õè òñ ÁÕ¹Ò¤Á òõöñ

เรื่องขอเสนอแนะมาตรการหรือแนวทางในการสงเสริมและคุมครองสิทธิมนุษยชน
กรณีการจัดทําแผนปฏิบัติการระดับชาติวาดวยธุรกิจกับสิทธิมนุษยชน (NAP)

๑. ความเปนมา

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ (กสม.)
ไดพิจารณาคํารองเรียนขอใหตรวจสอบการละเมิด
สิทธิมนุษยชนในรอบเกือบสองทศวรรษที่ผานมาพบวา
การดําเนินกิจกรรมทางธุรกิจไมวาที่ดําเนินการโดย
ภาครัฐหรือภาคเอกชนมีแนวโนมสงผลกระทบตอ
สิทธิมนุษยชนมากขึ้น จากสถิติการรองเรียนตอ กสม. ระหวางป
๒๕๔๔ – ๒๕๖๐ ปรากฏวา การละเมิดสิทธิมนุษยชน
ที่เกี่ยวของกับการดําเนินธุรกิจในประเทศไทยสวนใหญ
สงผลกระทบตอชุมชนและสิ่งแวดลอมซึ่งเกิดจากการ
ดําเนินกิจการ เชน การบริหารจัดการพลังงาน การประกอบ
กิจการเหมืองแร โครงการพัฒนาหรือการลงทุนขนาดใหญ
เปนตน ทั้งที่เกิดขึ้นในประเทศไทย และจากโครงการ
ลงทุนหรือการพัฒนาทั้งของรัฐและเอกชนสัญชาติไทย
ในประเทศเพื่อนบาน และปญหาสิทธิแรงงาน แรงงาน
ขามชาติ และสิทธิมนุษยชนของผูมีสวนไดเสียและ
กลุมเปราะบาง

ปญหาดังกลาวมีแนวโนมที่จะทวีความซับซอนมากขึ้น เมื่อประเทศไทยมีนโยบายเปดเสรีทางเศรษฐกิจ การคา การเงิน
และการลงทุนระหวางประเทศ สงผลใหบริษัทขามชาติเขามาลงทุนในประเทศไทยจํานวนมาก ในขณะที่การสงออกสินคา
ของประเทศไทยก็เผชิญหนากับการใชมาตรการกีดกันทางการคาที่ไมใชภาษีของประเทศคูคาเพิ่มมากยิ่งขึ้น เชน กรณี
การใหใบแดงของสหภาพยุโรปตอการทําประมงของไทย เนื่องจากถูกมองวาการทําประมงของไทยนั้นมีลักษณะเปนการประมง
ที่ผิดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคุม (Illegal, Unreported and Unregulated Fishing : IUU Fishing)
มาตรการเหลานี้ถือวาเปนมาตรการทางการคาที่มิใชภาษีซึ่งนํามาบังคับใชตอประเทศที่มีการสงออกสินคาประมง
ไปยังสหภาพยุโรป สงผลกระทบอยางมากตอรัฐบาลไทยตลอดจนผูประกอบการในอุตสาหกรรมประมง รวมทั้งกลุม
แรงงานไทยและกลุมแรงงานตางดาวหลายหมื่นคนในอุตสาหกรรมประมง หรือการจัดระดับสถานการณการคามนุษย
ของกระทรวงการตางประเทศของสหรัฐอเมริกาในรายงานสถานการณการคามนุษย (Trafficking in Persons Report :
TIP Report) สงผลกระทบตอภาคการคาและอุตสาหกรรมสงออก ทําใหสินคาและผลิตผลทางการเกษตรและการประมง
ของประเทศไทย ถูกหามนําเขา และอาจสงผลตอภาพลักษณของสินคาไทยในสายตาผูบริโภคชาวตางชาติ รวมถึงทําให
ประเทศไทยอาจถูกตัดสิทธิพิเศษทางการคา และมาตรการการชวยเหลือดานตาง ๆ จากประเทศคูคารายสําคัญอีกดวย