Page 13 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
P. 13
สำานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
สี และความหมายของสีในผังเมือง รวมทั้งการนำาไปใช้ประโยชน์แล้ว ควรมีการจัดทำาคู่มือที่ให้ประชาชน
ได้เข้าใจมาตรฐานการใช้ที่ดินประเภทต่างๆ กิจการที่เป็นข้อห้ามรวมทั้งการอธิบายประเภทอุตสาหกรรม
และกิจกรรมในบัญชีท้ายกฎกระทรวง เพื่อให้ประชาชนมีความรู้ในกิจกรรมที่จะมีผลต่อการใช้ที่ดิน
นอกจากนี้ การจัดทำาคู่มือให้ประชาชนได้ทราบสาระของการวางผังในแต่ละขั้นตอนจะทำาให้เกิดความ
เข้าใจและส่งเสริมการมีส่วนร่วมอย่างเข้าใจและเข้าถึงทั้งการมีส่วนร่วมของประชาชน ชุมชนและท้องถิ่น
ที่จะเป็นผู้วางผังเมื่อมีการกระจายอำานาจและผู้ปฏิบัติ
หน่วยงานด้านสิทธิมนุษยชนและกฎหมาย ได้แก่ สำานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
องค์กรด้านสิทธิมนุษยชนและองค์กรด้านกฎหมาย ควรจัดทำาคู่มือการทำาความเข้าใจด้านสิทธิมนุษยชน
สิทธิชุมชน และการใช้สิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชนในกฎหมายผังเมือง รวมทั้งการส่งเสริมความเข้าใจ
ต่อสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชนในการดำาเนินงานตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องในการนำาผัง
ไปใช้ประโยชน์และการใช้สิทธิการมีส่วนร่วมเพื่อให้ประชาชนและชุมชน ท้องถิ่น สามารถเข้าใจสิทธิการมี
ส่วนร่วมในกระบวนการผังเมือง โดยมีการเตรียมตัวในด้านเนื้อหา ข้อมูลชุมชนและเข้าใจการนำาผังเมือง
ไปใช้ประโยชน์ เช่น ในการนำาไปจัดทำาแนวทางพัฒนาชุมชน การจัดทำาข้อบัญญัติท้องถิ่น ธรรมนูญชุมชน
ผังชุมชน เป็นต้น
2) การพัฒนากลไกและกระบวนการวางผังแบบมีส่วนร่วม โดยสามารถประสานความร่วมมือกับ
ชุมชน เครือข่ายและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อพัฒนากลไกและกระบวนการวางผังแบบมีส่วนร่วมในแบบ
มีส่วนร่วมคิด ร่วมทำา ร่วมรับผิดชอบในการปฏิบัติให้เป็นไปตามผังเมืองและเป็นการมีส่วนร่วมกำาหนด
นโยบายสาธารณะในการจัดการใช้ประโยชน์ที่ดินที่เป็นการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิ
การมีส่วนร่วมของประชาชน
ตามข้อเสนอนี้สำานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ สามารถพิจารณาคำาร้องเรียน
เกี่ยวกับผังเมืองเป็นพื้นที่นำาร่องและประสานกับกรมโยธาธิการและผังเมืองและองค์กรด้านวิชาการ
วิชาชีพ องค์กรประชาสังคม เพื่อพัฒนาความร่วมมือส่งเสริมสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของ
ประชาชนในกระบวนการวางผังในทุกขั้นตอน โดยมีการจัดทำาแนวทางความร่วมมือ แนวทางปฏิบัติและ
การประเมินผลการดำาเนินงานเป็นระยะ เพื่อส่งเสริมและพัฒนาการมีส่วนร่วมในระยะยาวต่อไปในพื้นที่อื่น
ข้อเสนอระยะย�ว
1) การประสานงานเพื่อให้ความรู้ ความเข้าใจ ในด้านการวางผัง การมีส่วนร่วมในการวางผังและ
การปฏิบัติตามผังรวมทั้งการนำาผังเมืองไปใช้ประโยชน์โดยเมื่อมีการจัดทำาคู่มือด้านต่างๆ และมีการประสาน
ความร่วมมือการวางผังด้วยการมีส่วนร่วมแล้ว หน่วยงานที่ร่วมมือกันข้างต้น ได้แก่ องค์กรด้านวิชาการ
วิชาชีพและองค์กรชุมชน ควรประสานขอรับการสนับสนุนจากหน่วยงานวางผัง รวมทั้งหน่วยงานที่สนับสนุน
กระบวนการนโยบายสาธารณะด้วยการมีส่วนร่วมทั้งภาครัฐและเอกชน ได้แก่ กรมโยธาธิการและผังเมือง
12
