Page 6 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน

ผังเมืองกับก�รคุ้มครองสิทธิชุมชน
และสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน

บทสรุป

ผู้บริหาร

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 บัญญัติให้รัฐต้องดำาเนินการตามแนวนโยบาย
ด้านที่ดิน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมต้องกำาหนดหลักเกณฑ์การใช้ที่ดินให้ครอบคลุมทั่วประเทศ

โดยให้คำานึงถึงความสอดคล้องกับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ ทั้งผืนดิน ผืนนำ้า วิถีชีวิตของชุมชนท้องถิ่น

และการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพและกำาหนดมาตรฐานการใช้ที่ดินอย่างยั่งยืน
โดยต้องให้ประชาชนในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากหลักเกณฑ์การใช้ที่ดินนั้นมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ

ด้วยและจัดให้มีการวางผังเมือง พัฒนาและดำาเนินการตามผังเมืองอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

เพื่อประโยชน์ในการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

งานด้านผังเมืองมิได้เป็นเพียงแผนผังหรือแผนที่ที่มีการกำาหนดประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดินและ

การพัฒนาโครงข่ายคมนาคมในตัวชุมชนหรือพื้นที่วางผังเท่านั้น แต่ผังเมืองเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับสิทธิ

ของประชาชนและสิทธิชุมชนในการดำารงชีวิต การประกอบอาชีพ การจัดการสิ่งแวดล้อม การวางแผน
พื้นที่สำาหรับการพัฒนาในอนาคตที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพทางกายภาพของพื้นที่และชุมชน

มีการกำาหนดพื้นที่เพื่อรองรับการอยู่อาศัยและการตั้งถิ่นฐานรองรับการเพิ่มของประชากรในอนาคต

และการวางแผนการใช้ที่ดินเพื่อรองรับกิจกรรมการพัฒนาต่างๆ ทั้งกิจกรรมทางเศรษฐกิจ สังคม

การบริการ และการพัฒนาอุตสาหกรรมซึ่งมีทั้งข้อดีและข้อเสียต่อสิ่งแวดล้อม ทั้งสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ
และสิ่งแวดล้อมทางวัฒนธรรม ตลอดจนสุขภาวะของชุมชน

ความเกี่ยวข้องของผังเมืองกับการใช้ประโยชน์ที่ดิน การกำาหนดแผนและจัดทำาโครงการที่มีผลต่อ
สิ่งแวดล้อมสุขภาพของประชาชนและชุมชน เป็นประเด็นที่ได้รับการร้องเรียนจากประชาชนและชุมชน

มากขึ้นปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนและชุมชนที่เกี่ยวข้องกับผังเมือง มีทั้งในส่วนจากสาระ

การกำาหนดการใช้ประโยชน์ที่ดินในผังเมืองที่กำาหนดให้ใช้ประโยชน์ในกิจกรรมที่อาจจะก่อให้เกิดผลกระทบ
ต่อการดำารงชีวิตและการประกอบอาชีพของประชาชน สิ่งแวดล้อม ทรัพยากรธรรมชาติ สุขภาพและการ

ดำารงอยู่ของชุมชน ปัญหาสิทธิในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารและการมีส่วนร่วมของประชาชนในกระบวนการ

ผังเมืองทั้งในช่วงก่อนประกาศบังคับใช้ผังเมืองและหลังการประกาศใช้บังคับผังเมือง ปัญหาการปฏิบัติงาน

5