Page 9 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี

IV รายงานการศึกษาวิจัย
การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

พุทธศักราช 2550 ปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน และในคําประกาศเจตจํานงเกี่ยวกับ HIV/AIDS (Declaration
of Commitment on HIV/AIDS) ซึ่งกําหนดวา

“สิทธิมนุษยชนและเสรีภาพขั้นพื้นฐานสําหรับทุกคนเปนสิ่งจําเปนในการลดภาวะเสี่ยงตอเอชไอวี/เอดส
และเพื่อขจัดการเลือกปฏิบัติทุกรูปแบบ เพื่อเปนหลักประกันวาผูติดเชื้อและผูที่มีภาวะเสี่ยงทุกคนตองไดรับ

ความเคารพในสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพขั้นพื้นฐาน ในอันที่จะเขาถึงการศึกษา การจางงาน บริการดานสุขภาพ
และสังคม การปองกันโรค การชวยเหลือและการรักษาขอมูลขาวสาร และการปกปองคุมครองตามกฎหมาย

โดยความเคารพตอความเปนสวนตัวและความลับสวนบุคคล ตลอดจนเพื่อขจัดความรูสึกอับอายและการแยกตัว
ออกจากสังคมของผูติดเชื้อเอชไอวี”

ดวยเหตุดังกลาว สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ จึงเห็นชอบใหสถาบันวิจัยสังคม
จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย เปนที่ปรึกษาโครงการศึกษาวิจัย เรื่อง “การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ

เอชไอวี” เพื่อใหมีการศึกษาวิจัยสาเหตุและสภาพปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพ ใหไดรับการ
ปกปองคุมครองสิทธิตามกฎหมายและตามหลักการสิทธิมนุษยชนอยางเปนรูปธรรม รวมทั้งจัดทําขอเสนอแนะ

เชิงนโยบาย และ/หรือขอเสนอในการปรับปรุงกฎหมายตอหนวยงานที่รับผิดชอบตอไป

1.1 วัตถุประสงค

1.1.1 เพื่อศึกษาสภาพปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

1.1.2 เพื่อศึกษาวิเคราะห ระเบียบ ประกาศ นโยบายของรัฐ มาตรการทางกฎหมาย แนวทางการ
ปฏิบัติ และการดําเนินงานของหนวยงานที่เกี่ยวของกับการคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

1.1.3 เพื่อเสนอรูปแบบการคุมครองสิทธิมนุษยชนของผูติดเชื้อเอชไอวีในการประกอบอาชีพ และ
เสนอแนะแนวทางและมาตรการที่เหมาะสมในการคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

ที่ประสบปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพ และสรุปเปนขอเสนอแนะเชิงนโยบายและ/หรือขอเสนอ
ในการปรับปรุงกฎหมายตอหนวยงานที่มีหนาที่รับผิดชอบ

1.2 กรอบแนวคิดที่ใชในการวิจัย

1.2.1 การตีตราและการเลือกปฏิบัติ (Stigma and Discrimination)

แนวคิดเรื่องการตีตราและการเลือกปฏิบัติมีความเชื่อมโยงตอกัน โดยเฉพาะการตีตราผูติดเชื้อ
เอชไอวี เมื่อพวกเขาถูกตีตราจากสังคมหนึ่ง ๆ ก็ทําใหถูกเลือกปฏิบัติหรือถูกกีดกันจากสังคม และอาจถูกละเมิด

สิทธิมนุษยชนดวย โดยในหลายประเทศ มีการรายงานถึงกรณีที่ผูติดเชื้อถูกปฏิเสธสิทธิในการรักษาพยาบาล
การทํางาน การศึกษารวมถึงเสรีภาพในการเคลื่อนไหวดวย 1

การตีตรา หมายถึง “ภาวะที่บุคคลหรือกลุมชนในสังคมหนึ่งกําหนดวา อะไรคือความแตกตาง
ของบุคคล ลักษณะของบุคคลที่พึงประสงค หรือไมพึงประสงคควรเปนอยางไร ลักษณะใดที่มีความแตกตางไปจาก

1 UNAIDS.HIV/AIDS-related Stigma, Discrimination and Human Right Violation: Cases Studies of Successful Programme, 2005 [online]
available at http://data.unaids.org/publications/irc-pub06/jc999-humrightsviol_en.pdf