Page 2 - โครงการศึกษาวิจัย เรื่อง สิทธิชุมชนและผลกระทบโครงการพัฒนาภาคใต้
P. 2
บทสรุปสําหรับผู้บริหาร
แนวนโยบายและการบริหารแผนพัฒนาในระดับประเทศที่ผ่านมาและในปัจจุบัน ส่วนใหญ่ยัง
ถูกกําหนดมาจากหน่วยงานของรัฐและเอกชนในส่วนกลาง นับตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๒๕ รัฐได้กําหนดให้มี
การพัฒนาอุตสาหกรรมปิโตรเคมีภายใต้แผนพัฒนาชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก จนถึงแผนพัฒนา
อุตสาหกรรมปิโตรเคมีระยะที่สามในปัจจุบัน ซึ่งมีส่วนขยายการพัฒนาอุตสาหกรรมปิโตรเคมีลงสู่พื้นที่
ภาคใต้ ภายใต้โครงการแผนพัฒนาชายฝั่งทะเลภาคใต้ โดยขณะนี้อยู่ในระยะเริ่มแรกของโครงการที่เป็น
การเตรียมความพร้อมและก่อสร้างระบบสาธารณูปโภคและระบบโลจิสติกส์เพื่อที่จะรองรับการพัฒนา
อุตสาหกรรมในอนาคต โครงการภายใต้กรอบคิดการพัฒนาอุตสาหกรรมในพื้นที่ชายฝั่งทะเลดังกล่าว
ข้างต้น ได้ก่อให้เกิดการคุกคามต่อสิทธิชุมชนอย่างกว้างขวาง ทั้งนี้จะเห็นได้จากสถิติจํานวนมากของ
กรณีเรื่องร้องเรียนของคณะอนุกรรมการสิทธิชุมชนในคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ โดยกรณี
ร้องเรียนส่วนใหญ่จะอยู่ในพื้นที่เป้าหมายของการพัฒนาอุตสาหกรรมในภาคใต้ ได้แก่ จังหวัด
ประจวบคีรีขันธ์ จังหวัดนครศรีธรรมราช จังหวัดสงขลา และจังหวัดสตูล จึงมีความจําเป็นที่จะต้อง
ดําเนินการศึกษาวิจัยผลกระทบต่อสิทธิชุมชนที่เกิดขึ้นจากการดําเนินโครงการภายใต้แผนพัฒนาชายฝั่ง
ทะเลภาคใต้ดังกล่าว เพื่อศึกษานโยบายและการบริหารจัดการโครงการพัฒนาภาคใต้ และผลกระทบต่อ
สิทธิชุมชน รวมทั้งจัดทําข้อเสนอแนะเชิงนโยบายต่อการบริหารจัดการโครงการพัฒนาภาคใต้ เพื่อให้เกิด
การคุ้มครองสิทธิชุมชนตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ โดยใช้กลุ่มเป้าหมาย
ในการศึกษาวิจัยจากกรณีการร้องเรียนของชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบจากแผนพัฒนาภาคใต้ในพื้นที่ ๔
จังหวัด ต่อคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
วิธีการศึกษาของโครงการเป็นการผสมผสานระเบียบวิธีวิจัยทั้งวิธีการศึกษาจากเอกสาร
(Documentary search) และวิธีการเชิงคุณภาพ (Quantitative analysis) ในการประเมินสถานการณ์
การคุกคามสิทธิชุมชน และจัดทําข้อเสนอแนะเชิงนโยบายต่อทิศทางการพัฒนาภาคใต้ โดยรวบรวม
เอกสารที่เกี่ยวข้องกับแผนพัฒนาภาคใต้จากหน่วยงานในระดับประเทศและระดับจังหวัด การศึกษา
ข้อมูลเบื้องต้นจากเอกสารกรณีการร้องเรียน รายงานการประชุมและรายงานผลการตรวจสอบในกรณี
ร้องเรียนที่เกี่ยวข้อง ทั้งนี้ได้มีการจัดการสนทนากลุ่ม (Focus group) จังหวัดละ ๑ ครั้ง รวม ๔ ครั้ง
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินสถานการณ์สิทธิชุมชนกับผลกระทบจากโครงการพัฒนาภาคใต้ในแต่ละ
จังหวัด หลังจากนั้นก็จัดเวทีประชุมเชิงปฏิบัติการของผู้ร้องเรียนในแต่ละจังหวัด รวม ๔ ครั้ง โดยเป็น
การร่วมกันระดมความคิดเห็น เพื่อจัดทําร่างข้อเสนอต่อแผนพัฒนาภาคใต้ในแต่ละจังหวัด แล้วจึงจัด
