Page 16 - รายงานการศึกษาวิจัย บทบาทของสถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติในการคุ้มครองการละเมิดสิทธิมนุษยชนของภาคเอกชน

16 รายงานการศึกษาวิจัย บทบาทของสถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
ในการคุ้มครองการละเมิดสิทธิมนุษยชนของภาคเอกชน

ที่จะทำาให้องค์กรภาคเอกชนนำาแนวทางตามหลักปฏิบัตินี้เข้าไปเป็นแนวทางหรือเงื่อนไขในการ

ประกอบกิจการและกำากับกิจการอย่างจริงจัง ทั้งนี้เพราะสำาหรับภาคเอกชน เงื่อนไขการปฏิบัติ
ที่เพิ่มมากขึ้นหมายถึงต้นทุนที่เพิ่มสูงขึ้น ดังนั้น จึงเริ่มมีข้อเสนอโดยผู้แทนของรัฐบาลอย่างน้อย

84 ประเทศ สนับสนุนให้นำาแนวทางตามหลักปฏิบัติว่าด้วยธุรกิจและสิทธิมนุษยชนมาจัดทำา
เป็นกฎหมายระหว่างประเทศที่มีผลผูกพัน (legally binding instrument) 2

ต่อมา แนวคิดดังกล่าวนำาไปสู่การจัดตั้ง คณะทำางานแห่งสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
และบรรษัทข้ามชาติและองค์กรธุรกิจอื่น (UN Working Group on the issue of human rights
3
and transnational corporations and other business enterprises) ขึ้นในปี พ.ศ. 2554
โดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมการนำาหลักปฏิบัติว่าด้วยธุรกิจและสิทธิมนุษยชนไปปฏิบัติให้เกิดผลสำาเร็จ

การแสวงหาความร่วมมือกับรัฐบาลของแต่ละประเทศและภาคธุรกิจเพื่อนำาไปสู่แนวทางการจัดทำา
กฎหมายระหว่างประเทศที่มีผลผูกพัน และการจัดทำาข้อเสนอแนะเพื่อจัดทำาแผนปฏิบัติการแห่งชาติ

ว่าด้วยธุรกิจและสิทธิมนุษยชน (National Action Plan on Business and Human Rights - NAP)

ในส่วนของบทบาทของสถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ภายหลังการประชุมของคณะกรรมการ
ประสานงานระหว่างประเทศว่าด้วยสถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (International Coordinating

Committee of National Institutes for the Promotion and Protection of Human Rights
– ICC) ครั้งที่ 10 ระหว่างวันที่ 8-10 พฤศจิกายน 2553 ณ กรุงเอดินเบอระ สก็อตแลนด์

สหราชอาณาจักร ที่ประชุมได้เห็นชอบในหลักการร่วมกันให้สถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
เข้าไปมีส่วนร่วมในการจัดการ (address) ประเด็นปัญหาด้านธุรกิจและสิทธิมนุษยชน โดยได้มี

การจัดทำาปฏิญญาร่วมกัน เรียกว่า “ปฏิญญาเอดินเบอระ” (Edinburgh Declaration)

สาระสำาคัญของปฏิญญาฉบับนี้ประกอบด้วย 2 ส่วน ส่วนแรก กล่าวถึงบทบาทของสถาบัน
สิทธิมนุษยชนแห่งชาติในประเด็นด้านธุรกิจและสิทธิมนุษยชน ประกอบด้วย บทบาทด้านการส่งเสริม

การศึกษาและการวิจัยที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจและสิทธิมนุษยชน การติดตามสถานการณ์ การรับข้อร้อง

เรียน และการเจรจาไกล่เกลี่ยการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวข้องกับภาคธุรกิจ ส่วนที่สอง กล่าวถึงการ
สนับสนุนให้สถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติจัดตั้งเครือข่ายความร่วมมือด้านความรับผิดชอบต่อสังคม
ร่วมกับสหประชาชาติ สื่อมวลชน สถาบันวิชาการ องค์กรธุรกิจ สหภาพแรงงาน และองค์กรระดับชาติ

ระดับภูมิภาค และองค์กรระหว่างประเทศ การส่งเสริมให้มีการจัดประชุมทบทวนในระดับภูมิภาคว่า

ด้วยการจัดทำาแผนปฏิบัติการแห่งชาติว่าด้วยธุรกิจและสิทธิมนุษยชนที่ริเริ่มโดยสถาบันสิทธิมนุษยชน

2 th
Group of Countries at the 24 Session of the Human Rights Council. (2013). Statement on
General Debatable 3 “Transnational Corporations and Human Rights”. [Online] Available from :
http://business-humanrights.org/sites/default/files/media/documents/statement-unhrc-legally-
th
binding.pdf [Accessed : 20 April 2015].
3
ตามมติ A/HRC/17/4 ของคณะมนตรีสิทธิมนุษยชน ดูรายละเอียดเพิ่มเติมใน http://www.ohchr.org/EN/Issues/
Business/Pages/WGHRandtransnationalcorporationsandotherbusiness.aspx