Page 12 - สิทธิชุมชนในมุมมองระดับโลก
P. 12
ชนจะถูกคุกคามและริบไปเท่านั้น แต่ที่ส าคัญที่สุดก็คือ การที่สิทธิในชีวิตของมนุษย์เองนั่นแหละที่
ตกอยู่ภายใต้การคุกคามและท าลายล้าง ดังที่ทุกคนทราบกันดีอยู่แล้ว ว่าสิ่งที่เป็นทรัพย์ส่วนรวม
เหล่านี้มีค่าและจ าเป็นต่อประชาชนและชุมชนท้องถิ่นเพียงใด ในฐานะที่มันเป็นฐานส าหรับการธ ารง
รักษาเกื้อกูลชีวิต ดังนั้น ควบคู่ไปกับกระบวนการเข้าถือครองและแปรรูปทรัพย์ส่วนรวมให้เป็นของ
เอกชน สิทธิและวิถีการด ารงชีวิตของปวงชนพื้นเมืองและชุมชนชนบทจึงถูกเบียดเบียนลดค่า ซึ่ง
เป็นสิ่งที่เรายังเห็นกันอยู่ทุกวันนี้ แต่ก็อีกนั่นแหละ นี่ไม่ใช่เรื่องที่ต้องกังวลนักดอก ยิ่งทุกวันนี้มี
ทางแก้ไข ที่เรียกกันว่า ‚เครือข่ายความปลอดภัยทางสังคม (Social Safety Net)‛ ซึ่งธนาคารโลก
ได้บัญญัติขึ้นแล้ว ก็ย่อมสามารถสกัดกั้นบรรดาความเดือดร้อนภัยคุกคามที่อาจส่งผลกระทบต่อ
สถานภาพเดิมเอาไว้ได้ คงไม่ต้องกล่าวอะไรมากนักว่า แนวคิดและมาตรการแก้ไขที่จะท าให้
สถานการณ์เลวร้ายลงเช่นนี้ กลับเป็นที่ยอมรับโดยนักเศรษฐศาสตร์และนักวิชาการเป็นจ านวนมาก
ใช่แต่เท่านั้น ขณะนี้การขยายอาณานิคมของทุนเข้าครอบง าธรรมชาติก าลังบรรลุขีด
ความสามารถอีกระดับ โดยทุนอภิมหาอ านาจก าลังขยายขอบข่ายจากการควบคุมจัดการชีวิตไปสู่
การผูกขาดชีวิตเสียเอง โดยอาศัยขีดความสามารถของเทคโนโลยีชีวภาพและระบอบสิทธิใน
ทรัพย์สินทางปัญญาซึ่งมาควบคู่กัน ความข้อนี้ย่อมอธิบายสถานะที่แท้จริงของวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยีในโลกปัจจุบันนี้ได้เช่นกัน สถานะที่ว่านี้ก็คือการตกอยู่ในอาณัติของบรรษัทขนาดใหญ่
และอยู่ภายใต้กระบวนทัศน์อุตสาหกรรมนิยม ซึ่งเป็นประเด็นส าคัญที่ประชาชนผู้ต่อสู้เพื่อเสรีภาพ
พึงตระหนัก ดังที่ แอนดรูว์ คิมเบรล กล่าวบรรยายไว้อย่างน่ารับฟังว่า
“เทคโนโลยีชีวภาพขยายขีดความสามารถของมนุษยชาติในการเข้าถึงพลังแห่ง
ธรรมชาติ ชนิดที่ไม่เคยมีเทคโนโลยีใดในประวัติศาสตร์สามารถกระท าได้มาก่อน
เวลานี้วิศวกรชีวภาพสามารถควบคุมจัดการชีวิตในรูปแบบต่างๆ ในลักษณะ
เดียวกับที่วิศวกรสมัยปฏิวัติอุตสาหกรรมสามารถ แบ่งแยก รวบรวม ใช้ประโยชน์
และตักตวงวัตถุอันปราศจากชีวิต ดุจเดียวกับที่คนรุ่นที่ผ่านมาควบคุมจัดการ
พลาสติกและโลหะให้กลายเป็นเครื่องจักรและผลผลิตของยุคอุตสาหกรรม ปัจจุบัน
เราก าลังเข้าจัดการและแปรรูปสิ่งที่มีชีวิตให้กลายเป็นสินค้าอย่างใหม่ในยุค
เทคโนโลยีชีวภาพครอบคลุมทั่วโลก
....
วัตถุดิบของกิจการอย่างใหม่นี้ก็คือ ทรัพยากรพันธุกรรม ดุจเดียวกับที่มหาอ านาจ
ในยุคอุตสาหกรรมล่าอาณานิคมไปทั่วโลก เพื่อเสาะหาแร่ธาตุและเชื้อเพลิงฟอสซิล
นักล่าอาณานิคมทางชีวภาพในปัจจุบันก็ก าลังเสาะหาวัตถุดิบทางชีวภาพ ที่อาจ
แปรเปลี่ยนเป็นผลผลิตท าก าไรโดยอาศัยพันธุวิศวกรรม”
12
ในอดีตที่ผ่านมาไม่นานนัก พัฒนาการด้านเทคโนโลยีชีวภาพเป็นที่รู้จักและยอมรับในฐานะ
วิทยาการเกี่ยวกับการควบคุมบักเตรีที่ก่อให้เกิดโรคภัย ซึ่งเป็นวิทยาการอันทรงคุณต่อมนุษยชาติ
ส่วนรูปแบบต่างๆ ของสิ่งมีชีวิต อันหมายถึงผลิตผลของธรรมชาติเองนั้น แนวคิดทางนิติศาสตร์เดิม
ไม่อนุญาตให้มีการจดสิทธิบัตรได้ แต่การณ์กลับพลิกผันโดยสิ้นเชิง เมื่อศาลฎีกาของสหรัฐอเมริกา
๑๐