Page 6 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2563
P. 6
คำานำา
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ได้รับการจัดตั้งขึ้นเป็นครั้งแรกโดยบทบัญญัติ
ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 มีบทบาทหน้าที่สอดคล้องกับสถาบัน
สิทธิมนุษยชนแห่งชาติตามหลักการว่าด้วยสถานะของสถาบันแห่งชาติเพื่อส่งเสริมและคุ้มครอง
สิทธิมนุษยชน หรือหลักการปารีส ที่ได้รับการรับรองโดยมติที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติ
เมื่อเดือนธันวาคม 2536 สถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติตามหลักการปารีสมีหน้าที่ในการเสนอ
ความเห็น คำาแนะนำา ข้อเสนอแนะ หรือรายงานในเรื่องใด ๆ ที่เกี่ยวกับการส่งเสริมและคุ้มครอง
สิทธิมนุษยชนต่อรัฐบาล รัฐสภา หรือองค์กรที่มีอำานาจหน้าที่ในลักษณะของการให้คำาปรึกษา
ทั้งเรื่องที่เกี่ยวกับกฎหมาย กฎระเบียบ สถานการณ์การละเมิดสิทธิมนุษยชน นอกจากนี้
สถาบันสิทธิมนุษยชนยังมีบทบาทในการร่วมมือกับกลไกของสหประชาชาติ และสถาบัน
สิทธิมนุษยชนระดับภูมิภาคและระดับชาติของประเทศอื่น ๆ รวมถึงการเผยแพร่และ
สร้างความตระหนักเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนผ่านการให้ข้อมูลข่าวสาร การศึกษา และผ่านสื่อต่าง ๆ
และในการทำาหน้าที่ดังกล่าว สถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติมีอิสระในการพิจารณาเรื่องใด ๆ
ที่อยู่ในขอบเขตอำานาจหน้าที่ได้โดยไม่ต้องขอความเห็นชอบจากหน่วยงานใด และสามารถรับฟัง
ข้อมูลจากบุคคลหรือขอเอกสารที่เกี่ยวข้องในเรื่องนั้น ๆ ได้
การจัดทำารายงานสถานการณ์สิทธิมนุษยชนของประเทศเป็นหน้าที่สำาคัญประการหนึ่ง
ของสถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติตามหลักการปารีส ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อนำาเสนอข้อมูล
เกี่ยวกับสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศให้รัฐบาลได้รับทราบ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง
สถานการณ์หรือประเด็นปัญหาเกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่เกิดขึ้น โดยสถาบัน
สิทธิมนุษยชนแห่งชาติอาจให้ข้อคิดเห็นต่อการดำาเนินการของรัฐบาลในเรื่องนั้นและเสนอแนวทาง
ในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว ดังนั้น การจัดทำารายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชน
ประจำาปีของ กสม. จึงเป็นการทำาหน้าที่ที่สอดคล้องกับหลักการปารีส รวมทั้งยังเป็นไปตามหน้าที่
และอำานาจที่กำาหนดในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 247 (2)
และพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2560
มาตรา 26 (2) ประกอบมาตรา 33 มาตรา 40 และมาตรา 44 ที่บัญญัติให้ กสม. เฝ้าระวังและ
ติดตามเหตุการณ์หรือสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศอย่างต่อเนื่อง และให้จัดทำารายงาน
ดังกล่าวเป็นประจำาทุกปีให้แล้วเสร็จภายใน 90 วันนับแต่วันสิ้นปีปฏิทินเพื่อเสนอต่อรัฐสภาและ
คณะรัฐมนตรี และเผยแพร่ต่อประชาชน การจัดทำารายงานให้ทำาแบบสรุปและให้มีเนื้อหาอย่างน้อย
ประกอบด้วยปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน โดยต้อง
คำานึงถึงความถูกต้อง เป็นธรรม และผลประโยชน์ส่วนรวมของชาติเป็นสำาคัญ และให้หน่วยงานของ
รัฐให้ข้อมูลเกี่ยวกับสถานการณ์สิทธิมนุษยชนที่อยู่ในความรับผิดชอบเพื่อประกอบการจัดทำารายงาน
ตามที่ กสม. ร้องขอด้วย
รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทยฉบับนี้ จัดทำาขึ้น
จากกระบวนการติดตามเหตุการณ์สิทธิมนุษยชนที่เกิดขึ้นในประเทศในช่วงระยะเวลาระหว่าง
เดือนมกราคม - ธันวาคม 2563 โดยสำานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติในฐานะ