Page 6 - ประมวลความเห็นทางกฎหมาย ระหว่างวันที่ 1 มิถุนายน 2559 ถึงวันที่ 15 สิงหาคม 2560

๔

บันทึกความเห็นทางกฎหมาย
ตอรางพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (ฉบับที่ .. ) พ.ศ. ....
(หลักเกณฑการฟองคดีอาญาของผูเสียหาย)

๑. ความเปนมา

สํานักงานกิจการยุติธรรมไดมีหนังสือที่ ยธ ๐๙๐๔/๐๔๕๙ ลงวันที่ ๑๙ สิงหาคม ๒๕๕๙ เพื่อเชิญ

เลขาธิการคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติหรือผูแทนเขารวมการประชุมหารือความเห็นตอ
รางพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (ฉบับที่ .. ) พ.ศ. ....
(หลักเกณฑการฟองคดีอาญาของผูเสียหาย) โดยมีหลักการกําหนดวา ในการฟองคดีอาญาผูเสียหาย
มีอํานาจมอบหมายใหผูรับมอบอํานาจยื่นฟองคดีตอศาลแทนตนได เวนแตกรณีที่ผูเสียหายที่ศาล
ไดมีคําพิพากษาใหจําคุกและมิไดอยูในระหวางการควบคุม ผูเสียหายใชสิทธิไมสุจริต หรือเปนกรณีทําให

จําเลยตองรับภาระเกินสมควร โดยเลขาธิการคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติไดมอบหมายให
นายคมสรรค เมธีกุล ผูตรวจการสิทธิมนุษยชน เปนผูแทนเขารวมประชุมและมอบหมายใหสํานักกฎหมาย
และคดีพิจารณาเสนอความเห็นและมีขอเสนอแนะตอรางกฎหมายดังกลาวเพื่อสงไปยังสํานักงานกิจการ

ยุติธรรม

๒. ขอพิจารณา

รางพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (ฉบับที่ .. )
พ.ศ. .... มาตรา ๓ บัญญัติวา “ใหเพิ่มความตอไปนี้เปนวรรคสอง ของมาตรา ๑๕๗ แหงประมวลกฎหมาย
วิธีพิจารณาความอาญา
“ในการฟองคดีอาญา ผูเสียหายมีอํานาจมอบหมายใหผูรับมอบอํานาจยื่นฟองคดีตอศาล

แทนตนได เวนแตกรณีดังตอไปนี้ ผูเสียหายจะยื่นฟองไดตอเมื่อมาแสดงตนตอศาลในขณะที่ยื่นฟอง
(๑) ผูเสียหายที่ศาลไดมีคําพิพากษาใหจําคุกและมิไดอยูในระหวางการควบคุม เวนแต
เปนโทษสําหรับความผิดที่ไดกระทําโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ
(๒) ผูเสียหายใชสิทธิโดยไมสุจริต

(๓) ทําใหจําเลยตองรับภาระเกินสมควร”

พิจารณารางพระราชบัญญัติดังกลาวแลวเห็นวา มีเนื้อหาที่เปนการจํากัดสิทธิและเสรีภาพ
ของประชาชนโดยเฉพาะผูเสียหายในการฟองคดีตอศาล การบัญญัติกฎหมายที่เปนการจํากัดสิทธิและ
เสรีภาพดังกลาวจําเปนตองคํานึงถึงหลักความพอสมควรแกเหตุ การไมกระทบแกสาระสําคัญแหงสิทธิ

และเสรีภาพ ซึ่งในที่นี้ก็คือการเขาถึงกระบวนการยุติธรรม และการใหกฎหมายมีผลบังคับใชเปนการทั่วไป
ไมใชเฉพาะกรณีหรือเฉพาะบุคคล เมื่อเทียบหลักการขางตนแลวมีความเห็นดังตอไปนี้

ประเด็นที่หนึ่ง กรณีที่บัญญัติวาผูเสียหายอาจมอบอํานาจใหบุคคลยื่นฟองคดีตอศาล
แทนตนไดเวนแตจะตองดวยคําพิพากษาใหจําคุกและมิไดอยูระหวางการควบคุมในอันที่จะตองมาฟองคดี
ตอศาลดวยตนเอง ตามมาตรา ๑๕๗ (๑) ที่แกไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๓ แหงรางพระราชบัญญัติดังกลาว นั้น