Page 14 - รายงานผลการดำเนินงานของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ชุดที่สอง

รายงานผลการดําเนินงานของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ชุดที่สอง ๑

บทที่ ๑

บทนํา

๑.๑ ความเปนมาของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ

๑.๑.๑ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ชุดแรก

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ (กสม.) ชุดแรก จัดตั้งขึ้นตามรัฐธรรมนูญแหง
ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๔๐ ซึ่งมีผลบังคับใชเมื่อวันที่ ๑๑ ตุลาคม ๒๕๔๐ ในหมวด ๖

วาดวยรัฐสภา ไดกําหนดสวนที่ ๘ วาดวยคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ประกอบดวย ๒
มาตรา คือ มาตรา ๑๙๙ บัญญัติใหคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ประกอบดวย ประธาน

กรรมการ ๑ คน และกรรมการอื่นอีก ๑๐ คน ซึ่งพระมหากษัตริยทรงแตงตั้งตามคําแนะนําของ
วุฒิสภา มีวาระดํารงตําแหนง ๖ ป และดํารงตําแหนงไดเพียงวาระเดียว และมาตรา ๒๐๐ บัญญัติ

อํานาจหนาที่ของ กสม. จากนั้น ไดมีการตราพระราชบัญญัติคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
พ.ศ. ๒๕๔๒ โดยมีผลบังคับใชเมื่อวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๔๒ ตอมา ไดมีพระบรมราชโองการ

โปรดเกลาฯ แตงตั้ง กสม. ชุดแรก เมื่อวันที่ ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๔๔ และวันที่ ๒๔ สิงหาคม ๒๕๔๔

ในชวงการปฏิบัติหนาที่ของ กสม. ชุดแรก ไดเกิดการรัฐประหารเมื่อวันที่ ๑๙
กันยายน ๒๕๔๙ โดยคณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริยทรงเปน

ประมุข และยกเลิกรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๔๐ แต กสม. ชุดแรกยังคง
ปฏิบัติหนาที่ตอไป ตามพระราชบัญญัติคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ หลังจาก

มีการประกาศใชรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ เมื่อวันที่ ๒๔ สิงหาคม
๒๕๕๐ เปนเวลาที่ครบวาระการดํารงตําแหนง ๖ ป ของ กสม. ชุดแรก ซึ่งยังตองปฏิบัติหนาที่ตอไป

จนกระทั่งการสรรหา กสม. ชุดที่สองแลวเสร็จ และมีพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ แตงตั้ง กสม.
ชุดที่สอง เมื่อวันที่ ๒๕ มิถุนายน ๒๕๕๒ จึงถือวา กสม. ชุดแรกพนจากการปฏิบัติหนาที่

๑.๑.๒ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ชุดที่สอง

กสม. ชุดที่สอง จัดตั้งขึ้นตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐
มาตรา ๒๕๖ ซึ่งบัญญัติใหคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ประกอบดวย ประธานกรรมการ ๑ คน

และกรรมการอื่นอีก ๖ คน ซึ่งพระมหากษัตริยทรงแตงตั้งตามคําแนะนําของวุฒิสภา โดยมีวาระการ
ดํารงตําแหนง ๖ ป และดํารงตําแหนงไดเพียงวาระเดียว กสม. ชุดที่สอง ไดรับพระบรมราชโองการ

โปรดเกลาฯ แตงตั้งเมื่อวันที่ ๒๕ มิถุนายน ๒๕๕๒ ซึ่งจะครบวาระการดํารงตําแหนงในวันที่ ๒๔
มิถุนายน ๒๕๕๘

ในชวงการปฏิบัติหนาที่ของ กสม. ชุดที่สอง ไดเกิดเหตุการณความขัดแยงทาง
การเมืองและคณะรักษาความสงบแหงชาติ (คสช.) นําโดย พลเอก ประยุทธ จันทรโอชา เขาควบคุม