รายงานฉบับนี้ ประกอบไปด้วยผลการดำเนินงานในการศึกษาวิเคราะห์กฎหมายระหว่างประเทศ กฎหมายและคำพิพากษาศาลสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคยุโรป คำพิพากษาศาลสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกา และคำพิพากษาศาลสิทธิประชาชนและสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคแอฟริกา ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม พร้อมศึกษาวิเคราะห์กฎหมายของไทยและคำพิพากษาของศาลรัฐธรรมนูญในประเทศไทยที่เกี่ยวข้องกับสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม รวมถึงการเสนอแนะแนวทางในการสนับสนุนสิทธิชุมชนและสิทธิในสิ่งแวดล้อมให้เป็นจริงในสังคมไทยภายใต้บริบทสากลและบริบทประเทศ เป็นการนำเสนอประเด็นที่มีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับการสร้างความเข้าใจพื้นฐานร่วมกันในทางวิชาการ

สาระสำคัญของปฏิญญาฯ เป็นการให้คำจำกัดความของผู้พิทักษ์สิทธิมนุษยชน (Human Rights Defenders) ว่าหมายถึงบุคคล กลุ่มคน และองค์กรอื่น ๆ ของสังคมใดก็ตามที่ปฏิบัติหน้าที่ในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม พลเมือง และการเมือง รวมถึงสิทธิในการดำเนินการต่าง ๆ เช่น การชุมชุมโดยสันติ การเข้าร่วมในองค์กรหรือสมาคม รวมทั้งการติดต่อกับองค์การต่างประเทศ เพื่อดำเนินงานด้านสิทธิมนุษยชนกับฝ่ายต่าง ๆ ความรับผิดชอบของรัฐในการดำเนินมาตรการตามที่กำหนดไว้ในปฏิญญาฯ การเยียวยาเมื่อถูกละเมิด เป็นต้น

"รักนวลสงวนสิทธิ์" ไม่ใช่บันทึกเรื่องราวของวีรบุรุษ วีรสตรีผู้ยิ่งใหญ่ แต่เป็นงานประวัติศาสตร์ที่เจาะลึกลงไปในวิถีชีวิต ปัญหา และชีวิตประจำวันของผู้หญิงไทยที่ถูกละเลยจากหน้าประวัติศาสตร์ ซึ่งไม่เพียงแต่จะเปิดเผยเรื่องราวการต่อสู้เพื่อสิทธิ์เหนือเนื้อตัวร่างกายของหญิงไทยหลากชนชั้น หลายสถานะ  ผ่านคดีความและฎีกาในยุคเปลี่ยนผ่านสู่ความทันสมัยของสังคมไทยเท่านั้นแต่ยังเปิดเผยมิติอื่น ๆ ของชีวิต และบทบาททางเศรษฐกิจของพวกเธอในพื้นที่สาธารณะ อันจะนำไปสู่การเปิดปูมสมัยใหม่ และสังคมไทยซึ่งกดทับตัวตนของคนทุกเพศ ทุกชนชั้นเสมอมา

หนังสือเล่มนี้ ได้รวบรวมเกี่ยวกับสาระสำคัญของหลักการ UNGPs “ผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนที่มักเกิดจากการประกอบธุรกิจของไทย” “หน้าที่ของรัฐ” “ความรับผิดชอบของภาคธุรกิจ” “การเยียวยาเมื่อเกิดการละเมิดสิทธิมนุษยชน” “แนวโน้มของธุรกิจกับสิทธิมนุษยชนในอนาคต” ฯลฯ

มีเนื้อหาทั้งหมด 3 ส่วน พร้อมคำอธิบายหลักการพื้นฐาน และหลักการในการดำเนินการ คือ ส่วนที่ 1 หน้าที่ของรัฐในการปกป้องคุ้มครองสิทธิมนุษยชน ส่วนที่ 2 ความรับผิดชอบของภาคธุรกิจในการเคารพหลักการสิทธิมนุษยชน ส่วนที่ 3 การเข้าถึงการเยียวยา

สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติได้จัดทำหนังสือสิทธิในกระบวนการยุติธรรมมีการใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย เพื่อใช้เป็นสื่อในการสร้างความเข้าใจให้กับประชาชน โดยประกอบด้วย การทำความเข้าใจเรื่องสิทธิมนุษยชนเบื้องต้น สิทธิในกระบวนการยุติธรรมตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 พันธกรณีระหว่างประเทศที่กำหนดเรื่องสิทธิในกระบวนการยุติธรรม รวมทั้ง ประมวลกฏหมายวิธีพิจารณาความอาญาในเรื่องเกี่ยวกับสิทธิผู้ต้องหาในชั้นจับกุม รับมอบตัวชั้นสอบสวน สิทธิของจำเลย การปล่อยตัว สิทธิของผู้เสียหาย และสิทธิของพยาน นอกจากนี้ยังอธิบายถึงการเข้าถึงกองทุนยุติธรรม ซึ่งเป็นแหล่งทุนสำหรับให้ความช่วยเหลือประชาชนในการดำเนินคดี การปล่อยตัวชั่วคราวผู้ต้องหาหรือจำเลย รวมทั้งผู้ได้รับผลกระทบจากการละเมิดสิทธิมนุษยชน

ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน คือ การประกาศเจตนารมณ์ในการรับรองสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์ และเป็นเอกสารหลักด้านสิทธิมนุษยชนฉบับแรก ซึ่งที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติให้การรับรองตามข้อมติที่ 217 A (III) เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2491 โดยไทยออกเสียงสนับสนุน

"บันทึกประเทศไทย ปี 2563" คือหนังสือที่บันทึกเรื่องราวสำคัญในรอบปี นับแต่ความโหดร้ายของโรคโควิด-19 ความพินาศตกต่ำของระบบเศรษฐกิจ จนถึงปัญหาการเมืองเป็นพิษที่พร้อมจะลุกลามบานปลาย แต่อย่างน้อยก็มีปรากฎการณ์ที่น่าสนใจ เพราะในบางประเด็นก็แฝงไว้ซึ่งความเคลื่อนไหวที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน เรื่องราวจากข่าวสารดังกล่าวจึงใช่เพียงบทบักทึกเหตุการณ์ แต่เป็นผลงานวิชาการและประวัติศาสตร์ นับจากวันนี้ไปจนถึงอนาคตข้างหน้า ทั้งเพื่อการเรียนรู้ การทำความเข้าใจ และการจดจำทุกประเด็นสำคัญตลอดปี 2563

หนังสือเล่มนี้ ผู้เขียนได้ค้นคว้าข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับองค์ความรู้ในด้านกลิ่น วิธีการสอบสวนและวินิจฉัยเหตุรำคาญจากกลิ่นรบกวนทั้งในและต่างประเทศ รวมถึงการใช้ประสบการณ์จากการทำงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการจัดการเหตุรำคาญมาทำการวิเคราะห์ สังเคราะห์และเรียบเรียง เพื่อให้ผู้ปฏิบัติงานเกี่ยวข้องกับการควบคุมเหตุรำคาญ รวมทั้งประชาชนทั่วไป สามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้หรือต่อยอดตามความเหมาะสมต่อไป

หนังสือเล่มนี้ปรับปรุงมาจากวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาเอก เรื่อง การเปลี่ยนผ่านเป็นประชาธิปไตยที่ไม่ตั้งมั่น : ความล้มเหลวของการทำให้เป็นประชาธิปไตยในประเทศไทย ซึ่งเป็นความตั้งใจของผู้เขียนที่ต้องการศึกษาความล้มเหลวของกระบวนการทำให้เป็นประชาธิปไตยในประเทศไทย โดยเนื้อหาที่ปรากฎอยู่ในหนังสือเล่มนี้ ได้รับการปรับปรุงให้เหมาะสมกับผู้ที่สนใจทั่วไป

การพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกส์ เล่มนี้ประกอบด้วย องค์ความรู้เพื่อทำความเข้าใจเกี่ยวกับการฟ้องคดีทางระบบอิเล็กทรอนิกส์ การจัดทำเอกสาร การยื่น การส่ง การรับคำคู่ความ และเอกสารหลักเกณฑ์การพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกส์ หนังสือเล่มนี้จึงเป็นแนวทางทั่วไปเพื่อประโยชน์ในการศึกษาของผู้ที่สนใจต่อไป

...เมื่อศึกษาลึกลงไปในรายละเอียดของการใช้งานกลับพบว่าคนไทยยังคงใช้สื่อสังคมออนไลน์เพื่อความบันเทิง มากกว่าการศึกษาค้นคว้าหาความรู้หรือการใช้ข้อมูลเพื่อการดำเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตย แม้ว่าหลายแพลตฟอร์ม เช่น Facebook หรือ Twitter จะมีนักการเมืองหรือผู้ที่เกี่ยวข้องกับการเมืองนำไปใช้เพื่อการสื่อสารทางการเมืองทั้งในช่วงที่มีหรือไม่มีการเลือกตั้งก็ตาม อีกทั้งยังถูกนำไปใช้เป็นช่องทางสำคัญในการแสดงความคิดเห็น วิพากษ์วิจารณ์ เรียกร้องในประเด็นทางการเมืองของผู้คนในสังคมไทย ซึ่งหลายครั้งการแสดงความคิดเห็นและตั้งคำถามต่อประเด็นทางการเมืองของคนไทยใน Social media ได้เป็นพลังสำคัญที่กดดันให้เกิดผลตามมา ตลอดจนการสร้างกระบวนการผลักดันให้เกิดนโยบายสาธารณะ...

 งานวิจัยชิ้นนี้อาศัยการวิเคราะห์ช่องว่าง หรือ Gap analysis เพื่อศึกษาว่ากลไกคุ้มครองสิทธิมนุษยชนของภาครัฐทางด้านสิทธิมนุษยชนและการประกอบธุรกิจเพียงพอต่อข้อกำหนดตามหลักการชี้แนะ เรื่องสิทธิมนุษยชนสำหรับธุรกิจตามกรอบงานขององค์การสหประชาชาติในการคุ้มครอง เคารพ และเยียวยา หรือไม่อย่างไร มีช่องว่างในประเด็นใดบ้าง มีมาตรการใดที่ยังไม่มีหรือมีไม่เพียงพอ โดยแยกการวิเคราะห์ ออกเป็น 2 ส่วน ได้แก่ 1. การวิเคราะห์กลไกการคุ้มครองทางด้านสิทธิมนุษยชนและการประกอบธุรกิจของภาครัฐที่มีอยู่ในปัจจุบัน (actual) เทียบกับ 2. กลไกการคุ้มครองทางด้านสิทธิมนุษยชนและการประกอบธุรกิจของภาครัฐที่ควรจะเป็น (desired) เพื่อตอบสนองต่อความต้องการสังคมทางด้านสิทธิมนุษยชนและการประกอบธุรกิจ ซึ่งผลการวิเคราะห์จะทำให้เห็นช่องว่างที่เกิดขึ้นจริงและนำไปสู่ข้อเสนอแนะเพื่อสนับสนุนการพัฒนากลไกการคุ้มครองทางด้านสิทธิมนุษยชนของภาครัฐ

เสรีภาพการชุมนุมโดยสงบและปราศจากอาวุธ (Freedom of Peaceful Assembly) เป็นเสรีภาพที่ได้รับการรับรองและคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ?และกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (ICCPR) และถือเป็นเรื่องปกติในสังคมประชาธิปไตยที่ประชาชนจะออกมารวมตัวกันเพื่อส่งเสียงเรียกร้องให้รัฐบาลหน่วงานที่มีอำนาจหน้าที่ได้รับรู้และตอบสนองต่อปัญหาความเดือดร้อน เพื่อแสดงออกและรณรงค์ต่อสาธารณะในจุดยืนความคิดเห็นเรื่องหนึ่งเรื่องใด เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง แต่การรวมตัวกันเพื่อใช้เสรีภาพการชุมนุม ในปัจจุบันมีเงื่อนไขขั้นตอนและกฎเกณฑ์ที่เคร่งครัด เพิ่มมากขึ้นนับตั้งแต่มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติการชุมนุมสาธารณะ พ.ศ.2558 ประชาชนที่ต้องการใช้เสรีภาพการชุมนุมทั้งผู้จัดและผู้เข้าร่วมชุมนุมจึงควร ได้ศึกษาทำความเข้าใจทั้งข้อกฎหมายและแนวทางปฏิบัติเพื่อให้การชุมนุมสาธารณะสามารถดำเนินไปได้โดยไม่มีอุปสรรคและเพื่อปกป้องรักษาสิทธิเสรีภาพของตนเองไม่ให้ถูกละเมิดจากการตีความบังคับใช้กฎหมายที่ไม่ถูกต้องของเจ้าหน้าที่รัฐ คู่มือฉบับนี้ จัดทำโดยความร่วมมือระหว่าง สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชน มูลนิธินิติธรรมสิ่งแวดล้อม และศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน